Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Edebiyatımızın Köy Enstitüsü zenginliği
Bilgisizliğin yenilmesi, fikri hür, irfanı hür, vicdanı hür kimlikli bir gençliğin yaratılması, çağdaş bilimsel eğitim yöntemlerinin uygulanmasıyla olabilecekti.
Tonguç, “Okuldaki eğitimin amacı çocukları sanatçı olarak yetiştirmek değil insan olarak eğitmektir. Okulun sanat adına çocuğa vereceği en önemli şey, duyu organlarını kullanmasını ve izlenimler toplamasını, olaylar ve olgular arasında bağlantı kurmasını ve bunları yaşamından, doğadan ve sanattan aldığı kodlara göre değerlendirebilmesini sağlamaktır” diyordu (Köyde Eğitim).
Çağdaşlık arayışının devrimci ve özgün kurumu Köy Enstitülerinde akıl el birlikteliği ve üretim içinde eğitim anlayışıyla hem de savaş yıllarının yoksunluğunda bilim, sanat kültürüyle donanmış, yurtsever, geleceğine sahip çıkan eğitimciler yetiştirildi.
KÖY ENSTİTÜLERİ VE EDEBİYAT
Onlarca köy çocuğu, kendi yaşamına ayna tutarak edebiyatımızı büyüttü, güzelleştirdi, zenginleştirdi.
Ana memesi gibi sarıldığı Türkçenin güzelliklerini fışkırtan bir edebiyat yarattı.
İkinci Dünya Savaşı sürecinde, ülkemizde devrimle karşıdevrimin amansız savaşımı koşullarında edebiyatımız yeni bir zenginlikle, coşkuyla, sevdayla buluştu.
Köy dünyasının yüzyıllardır uğradığı haksızlık eleştirilerek gerçekçiliğin ete kemiğe büründüğü yeni yöntemlerle kucaklaştı edebiyatımız.
Bu edebiyatla, Türkiye’nin gerçeği olan ve önderince milletin efendisi kabul edilen köylü, geleneği, kültürü, çeşitliliğiyle gözden gönülden ırak olmaktan çıktı.
Fakir Baykurt enstitüler için, “Yazın dünyasına bu derece gür ve özgün katkılar yapabilen başka eğitim kurumu yok dense yeridir” dedi.
YİĞİT SAVAŞIMCILAR
Emin Özdemir’in “yazınımızın yüzüne taze bir kan” gelmesi olarak tanımladığı bu insancı, aydınlanmacı, halkçı, devrimci gerçeklik, küçümsense, yok sayılsa da kendini var etmeyi başardı.
Makal, Apaydın, Başaran, Akçam, Kaftancıoğlu, Yüce, Bolulu gibi Köy Enstitülü edebiyatçılar, egemenlerin baskısına, zorbalığına, ırkçı ve dinci bağnazlıklara göğüs gerdi.
İnsanı savundu, yurdun sorunlarıyla yüklü yapıtlarıyla okuma bilincini yükseltti.
Örgütlülük bilinciyle özgürlüğün savaşımcısı oldu.
Bu saygın kişiler, kendisini borçlu bildiği Cumhuriyetin değerlerini savunarak yeni kuşakları bu bilinçle yetiştirdi, devrimci 68 Kuşağı’nın doğmasını sağladı. (Bkz. Köy Enstitülerinden Doğan Edebiyat, Haz. Güler Yalçın-B. Sadık Albayrak-Atilla Küçükkayıkçı, KAVEG.)
HER YER ENSTİTÜ
Adnan Binyazar, Osman Şahin, Y. Ziya Bahadınlı, Hasan Kıyafet, Mevlüt Kaplan, Abdullah Özkucur gibi enstitülü yazarlar hâlâ ufkumuzu aydınlatırken geçen hafta ülkemizin dört bir yanında çeşitli kurumlarca birçok toplantı yapıldı.
Sayısı 600’ü geçen Köy Enstitüleri kitaplığı büyüyor:
Yarım Kalan Aydınlanma Atılımı Köy Enstitüleri (İsa Eşme-İst. Kültür Üniv.), Köy Enstitüleri (Kemal Kocabaş-İst. Büyükşehir Bld.), Her Yönüyle Köy Enstitüleri (Tahsin Yücel-YKKED)…
Köy Enstitüleri ve Çağdaş Eğitim Vakfı’nın (KEÇEV) 2022 Eğitim Emek Ödülü, Dr. Mehmet Bilir ile Köy Enstitülerinin Meclis Süreci’ni, 21 Köy Enstitüsü’nü bize armağan eden Mustafa Gazalcı’ya verildi.
Mustafa Necati Ödülü’nü verdiği Köy Enstitüsü Sistemine Toplu Bakış, Türkiye’de Beden Eğitiminin Öncü Kızları ve Tonguç Baba’yı (Cumhuriyet Kitapları) okura sunan Niyazi Altunya için Aydınlanmanın Öğretmeni adlı bir kitap çıkaran Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği’nin (YKKED) 2022 Aydınlanma Onur Ödülü Dr. Erdal Atabek’e verildi.
Köy Enstitüleri ve ona gönül verenler, “Aydınlanma ışığı sönmeyecek” diyor.
23 Nisan’la gelen ulusal egemenlik gibi...
Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Ankara Emek ve Demokrasi Güçleri eylem yaptı
- Cumhuriyet 100 yaşında! İyi ki Cumhuriyet var
- Şişli'de Hıdırellez coşkuyla kutlandı
- Pes dedirten çağrı!
- Trafikte kahkahaya boğan kaza
- Ali Erbaş'ın makam aracı Meclis gündeminde!
- İmamoğlu Paris Belediye Başkanı Hidalgo'yu ziyaret etti
- Özel ile Kılıçdaroğlu ile Ahlatlıbel'de görüştü
- Türkiye tarihi davaya müdahil oldu!
- Aşı karşıtlarına kötü haber!
En Çok Okunan Haberler
- BİM şubesinde skandal görüntü!
- Özel 'aday'lık tartışmalarına yanıt verdi
- Emekliye seyyanen zam kulisi!
- Özel'den Bahçeli'ye ziyaret
- Mardin'de hasat başladı: İlk ürün 10 bin liraya satıldı
- Öğrenci okul müdürünü öldürdü
- ‘1 milyon maaş alıyor’ iddiası: Açıklama geldi
- Bahçeli'den kürsüde 'Osman Kavala' çıkışı
- 'Ciyak ciyak bağıracaklar'
- AKP ‘aktör’ arıyor